Sociaal Domein
In 2024 is de nieuwe visie en integrale nota sociaal domein vastgesteld en is een start gemaakt met de lokale uitvoeringsplannen voor de zes verschillende bouwstenen. In 2024 hebben we ons gericht op het bieden van zorg als dat nodig is en het ontwikkelen van voorliggende voorzieningen als dat kan. Ontwikkelingen jeugd
In 2024 hebben we onderdelen uit de landelijke Hervormingsagenda Jeugd opgepakt. Belangrijk onderdeel is het vormen van een Sterk Lokaal Team, dat zelf ook lichte hulpverlening biedt. We zijn in 2024 gestart met een intern onderzoek hoe we dit Sterke Lokale Team zo goed mogelijk vorm kunnen geven. Er staat nu een vast team van medewerkers, we hebben kunnen afstappen van inhuur van medewerkers op reguliere functies. Op deze wijze kunnen we kennis en deskundigheid vasthouden. Voor het goed vastleggen van werkprocessen en stroomlijnen van de samenwerking tussen teams en ketenpartners is een (senior) coördinator binnen het team gestart in 2024. Sinds vorig jaar nemen wij aanvragen van Veilig Thuis in behandeling. Dit is een onderdeel van het Toekomstscenario Jeugd- en Gezinsbescherming en betekent uitbreiding van de werkzaamheden voor het team van jeugdconsulenten. In 2024 heeft een succesvolle pilot met een gezinscoach gedraaid. De gezinscoach heeft laagdrempelige hulp kunnen bieden aan gezinnen. Daarnaast had dit direct een positief effect op de wachttijden.
In 2024 hebben we diverse preventieve voorliggende voorzieningen ondersteund. Voorbeelden hiervan zijn de inzet van de praktijkondersteuner jeugd ggz bij de huisarts, het maatschappelijk werk op school en de cursussen 'Grip op ouderschap' voor ouders met kinderen in de leeftijd van 4-18 jaar. Deze initiatieven hebben resultaat, in een groot aantal gevallen is zwaardere zorg niet nodig. Preventie past binnen onze visie Sociaal Domein en de eerder genoemde Hervormingsagenda Jeugd. Inburgering
De Wet inburgering 2021 is ingevoerd als lerend stelsel. In 2024 heeft de focus binnen inburgering gelegen op het verbeteren van het bestaande aanbod op het gebied van taal en participatieactiviteiten. Door meer te sturen op contractafspraken met de aanbieders in de verschillende routes in de inburgering hebben we de eerste stappen gezet in deze verbetering. Op uitvoeringsniveau zijn processen in het inburgeringstraject en in de combinatie met trajecten vanuit de Participatiewet beter op elkaar afgestemd. Voor de Zelfredzaamheidsroute en B1-route binnen de inburgering is regionaal een nieuwe inkoop gedaan, welke per 1 januari 2025 is ingegaan. Het aantal inburgeraars blijft stijgen, de uitstroom door het afronden door van de inburgering komt op gang, maar loopt niet gelijk met de instroom. Dit komt door de doorlooptijd van de inburgeringstrajecten. Dit betekent dat er een wachtlijst is ontstaan. We zien dat de budgetten voor de uitvoering van de wet structureel achterblijft. De VNG heeft inmiddels hiervoor bij het ministerie aandacht voor gevraagd. Zonder ingrepen blijft de wachtlijst oplopen. Huisvesting statushouders
In 2024 is 68% van de taakstelling huisvesting statushouders gehaald. Het niet behalen van de taakstelling heeft twee redenen. Het woningaanbod in de sociale huursector is beperkt voor alle woningzoekenden. Daarnaast is het lastig een woning te vinden voor alleenstaande statushouders zonder nareizigers en grote gezinnen statushouders. In 2024 is het beleidskader voor het beter benutten bestaande woonvoorraad vastgesteld, wat mogelijk kansen biedt voor de groep alleenstaande statushouders zonder nareizigers. Inwonerraadpleging 'samenleven met vluchtelingen, en hoe'
In november 2024 is in samenwerking met de gemeenten Duiven en Westervoort een inwonerraadpleging gehouden over goed samenleven met vluchtelingen. Aan ruim 27.000 huishouders in de drie gemeenten is gevraagd om deel te nemen aan de online raadpleging. Inwoners die geen uitnodiging ontvangen hadden, konden ook meedoen. De resultaten van deze inwonerraadpleging zijn in het eerste kwartaal 2025 bekend gemaakt. Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen (Spreidingswet)
In februari 2024 is de Spreidingswet van kracht geworden. Doel van de wet is om voldoende opvangplekken voor asielzoekers te creëren en om tot een evenwichtiger verdeling van de asielopvang in gemeenten te komen. De regio Gelderland-Midden heeft een gezamenlijk plan opgesteld om tot een invulling van deze opgave te komen. Daarbij is het mogelijk tot een uitruil van de verschillende taakstellingen (asiel, huisvesting statushouders en opvang Oekraïne) te komen. De opgave voor de opvang van asielzoekers is 238 opvangplekken. Dit wordt nu ingevuld door 3 locaties; Hunneveldweg 2 (105), tijdelijke units Hunneveldweg 2 (55) en Mercurion 2 (66). In totaal 226 plekken. In september 2024 is voor de uitbreiding met Mercurion 2 een informatieavond gehouden. Naar aanleiding daarvan is een klankbordgroep met omwonenden gevormd. Deze klankbordgroep komt een maal per twee maanden bij elkaar om de signalen uit de buurt en eventuele maatregelen te bespreken. Opvang ontheemden Oekraïne
In 2024 hebben we 190 ontheemden in de Gemeentelijke Opvang (GOO) onderdak geboden. In 2024 zijn we gestart met het voorbereiden van een aantal nieuwe opvanglocaties. In november 2024 is een nieuwe locatie aan de Bandijk in Lathum geopend. Ook is de verbetering van de locatie in Spijk voorbereid. In samenwerking met de RSD de Liemers worden vanaf 1 november 2024 de Eigen Bijdrage opgelegd en geïnd. Er zijn regelmatig werkmarkten en of werkbezoeken aan bedrijven afgelegd. Doel is om zoveel als mogelijk werk aan Oekraïners aan te bieden. Resultaat is dat Oekraïense vluchtelingen die kunnen werken, ook werken. De kinderen gaan naar school: regulier onderwijs, Taalschool de Liemers of het ISK in Arnhem. Dit is een gemeenschappelijke inspanning met de onderwijspartners en de regiogemeenten. Met de dorpsraden is regelmatig overleg over de opvanglocaties met als doel de binding met de dorpen en wijken te verbeteren of te vergroten. Maatschappelijke ontwikkeling
In 2024 zijn enkele opgeschorte bezuinigingen in het voorliggende veld (maatschappelijk werk en welzijn) alsnog doorgevoerd. De impact daarvan voor de dienstverlening en mogelijkheden van preventie, in relatie tot zwaardere vormen van ondersteuning en hulpverlening betrekken we bij de uitwerking van de Visie Sociaal domein 2024-2040.
We gaven uitvoering aan het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), via een specifieke uitkering van het Rijk. Hierbij wordt vanuit het principe van integraal beleid gewerkt aan gezonde leefstijl, sterke sociale basis en deskundigheidsbevordering.
Op regionaal niveau namen we actief deel aan de ontwikkelingen in het kader van het Integraal Zorg Akkoord (IZA), waarbij intensivering van de relatie tussen de medische en gemeentelijke (zorg)wereld aan de orde is. Middels enkele pilotprojecten wordt gewerkt aan de beweging van zorg naar preventie. Op regionaal (Gelderland Midden) en subregionaal (de Liemers) niveau zijn we hierin actief. Eind 2024 staakte de VNG de gesprekken met het rijk omdat niet was voldaan aan de basisvoorwaarden van gelijkwaardigheid en financiële facilitering (de ziekenhuis-specialistische zorg trok zich in januari 2025 ook terug uit dat overleg; februari 2025 werd duidelijk dat de gesprekken weer zijn opgestart, omdat aan de basisvoorwaarden van gelijkwaardigheid is tegemoet gekomen). Maatschappelijke ondersteuning
De ontwikkelingen in het sociaal domein en specifiek over de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 stonden in 2024 niet stil. U heeft met het vaststellen van de visie en integrale nota sociaal domein 2024-2040 een nieuwe stip op de sociaal domein horizon gezet. Met het oog op een gezonde (financiële) toekomst van de gemeente, is ook een kostenreductie voor de uitvoering van de Wmo 2015 nodig. Om deze redenen is in 2024 het beleid maatschappelijke ondersteuning geactualiseerd, zijn contracten voor maatwerkvoorzieningen tegen het licht gehouden en is een Europese aanbesteding voor de aanschaf en onderhoud van trapliften uitgevoerd.
In 2024 is in het kader van de Wmo 2015 regionaal en lokaal verder gewerkt aan de transformatie van beschermd wonen naar beschermd thuis. Het lokale uitvoeringsplan, dat bedoeld is om de lokale infrastructuur voor kwetsbare inwoners te versterken, is aangehouden zodat deze zorgvuldig afgestemd kan worden met de uitvoeringsplannen sociaal domein, het uitvoeringsplan woon-zorgvisie en de kadernota 2026. Om ervoor te zorgen dat kwetsbare inwoners beschermd thuis kunnen wonen hebben we ook geïnvesteerd in samenwerking met onze maatschappelijke partners. Zo zijn we aangesloten bij het project Wachtlijsten GGZ de Liemers. Hierin werken GGNet, gemeenten, 1e lijnszorg en welzijn samen aan oplossingen voor de grote wachtlijsten in de GGZ. Door een betere samenwerking, slimmere toewijzing en meer kennis van elkaars aanbod kunnen inwoners eerder de hulp krijgen die ze nodig hebben. Met dit project voldoen we ook aan de voorwaarden voor een Mentaal Gezondheidsnetwerk die we vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) op moeten zetten. Inwoners met psychische kwetsbaarheid, waaronder ook de doelgroep die beschermd thuis komt te wonen, zijn vaak eenzaam omdat zij weinig aansluiting vinden in de maatschappij. We zijn daarom gestart met het opzetten van een herstelacademie. Hier kunnen inwoners met een psychische kwetsbaarheid elkaar ondersteunen, herstellen en zo mogelijk weer mee doen in de maatschappij. Met betrekking tot kwetsbare inwoners zetten we in op het terugdringen van verward- en/of onbegrepen gedrag. Zie hiervoor onder programma 1 Veiligheid, resultaat 1.1.2.
In 2024 zijn we verder gegaan met de doorontwikkeling van zgn. open locaties waarin we in het licht van het versterken van de sociale basis ontmoeting en groepsbegeleiding (daginvulling) zonder indicatie voor iedere inwoner aanbieden. In het kader van eenzaamheid hebben we welzijn op recept voorbereid. Welzijn op recept is een activerende interventie om weer kleur aan het leven toe te voegen. Huisartsen zien regelmatig patiënten met psychosociale klachten waarbij eenzaamheid en sociaal isolement een onderliggend probleem zijn. Met welzijn op recept schrijft de huisarts bij deze patiënten een ‘recept’ uit voor de welzijnscoach. Een welzijnscoach gaat samen met de inwoner in gesprek over de onderliggende problematiek en koppelt deze aan een passende activiteit.
In 2024 heeft u het verbeterplan doelgroepenvervoer vastgesteld. Een groot deel van dit vervoer betreft vervoer op basis van de Wmo. De organisatorische verbeteringen (werkwijze en beleid) zijn doorgevoerd en/of in gang gezet. Daarnaast zijn de verbeteringen die de instroom in het doelgroepenvervoer moeten beheersen opgepakt. Een en ander wordt in 2025 geëvalueerd.
Continueren uitvoerend werkgeverschap Wet sociale werkvoorziening (Wsw) door Scalabor 2026 - 2028
De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is voor mensen die door een lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap niet onder normale omstandigheden kunnen werken. Sinds 2018 voert Scalabor de Wsw-taken uit voor gemeenten in de regio Midden-Gelderland.
Eind 2024 heeft Zevenaar nieuwe afspraken gemaakt met Scalabor B.V. voor de periode 2026 - 2028 over het uitvoerend werkgeverschap Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Met de nieuwe afspraken kunnen we onze Sw-medewerkers continuïteit en zekerheid bieden in het werk voor de periode 2026 tot met 2028 en wordt op een passende manier invulling gegeven aan de gemeentelijke zorgplicht voor SW-medewerkers.
Wetsvoorstel Participatiewet in balans
Dit voorstel wijzigt de Participatiewet om de balans tussen bestaanszekerheid, re-integratie en handhaving te verbeteren.
Door complexiteit, strenge handhaving en beperkte ondersteuning wordt de Participatiewet soms als te hard ervaren. Om dit aan te pakken introduceert dit wetsvoorstel een pakket van ruim twintig maatregelen die uitvoeringsprofessionals meer ruimte geven om mensen goed te ondersteunen. In eerste instantie om hen aan het werk te helpen en als dat (nog) niet kan te zorgen voor een toereikend inkomen en andere vormen van participatie. Vertrouwen en de menselijke maat komen bij de uitvoering centraal te staan.
Doelstelling van het wetsvoorstel:
- Bestaanszekerheid: inwoners moeten kunnen beschikken over een toereikend en zeker bestaansminimum.
- Participatie: inwoners moeten gestimuleerd en ondersteund worden om naar vermogen deel te nemen aan de arbeidsmarkt en de samenleving.
- Handhaving: het systeem moet eerlijk en rechtvaardig zijn, waarbij er voldoende toezicht en handhaving is.
Het wetsvoorstel is onderdeel van het bredere programma Participatiewet in balans, dat bestaat uit drie sporen:
1. Dit wetsvoorstel (maatregelen op korte termijn).
2. Fundamentele herziening van de Participatiewet.
3. Versterken van de vakkundigheid in de uitvoering.
Het voorstel is in behandeling bij de Tweede Kamer.
Buig-tekort daalt
We constateren dat het BUIG-tekort afneemt; dit als gevolg van een incidentele verhoging van het BUIG-budget door het rijk en de effecten van de verschillende maatregelen om het BUIG-tekort te beperken.
Het gaat hier om de volgende maatregelen:
- Terug naar de kerntaak; meer accent op direct aan het werk.
- Verhoging van de inzet van LKS.
- verhoging van het instrument Handhaving.
De vermindering van het BUIG-tekort heeft tot gevolg dat over het jaar 2024 geen Vangnetuitkering aangevraagd dient te worden.
Herstructurering sociale arbeidsmarktinfrastructuur
Op dit moment doen zich twee belangrijke hervormingen voor. Het gaat om de hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur met de komst van regionale Werkcentra en de versterking van de sociale infrastructuur van sociaal ontwikkelbedrijven.
Arbeidsmarktregio's hebben de opdracht gekregen om uiterlijk 1 juli 2026 tot een Werkcentrum te komen. Werkenden, werkzoekenden en werkgevers kunnen zich in het Werkcentrum melden over vragen over werk, loopbaan, scholing en personeel.
Ook is van belang om een heldere visie en strategie te ontwikkelen voor een regionaal sociaal ontwikkelbedrijf. Dit omdat het sociaal ontwikkelbedrijf een belangrijke rol speelt in het bieden van werkervaring aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, het verrichten van maatschappelijke nuttige werkzaamheden en het ondersteunen van de lokale economie. Zevenaar Doet
In 2024 vonden twee succesvolle rondes van Zevenaar Doet plaats, in mei/juni en november. Dankzij de brede betrokkenheid van inwoners werden opnieuw veel waardevolle initiatieven gerealiseerd, wat een positieve impact had op de gemeenschap. De groeiende deelname liet zien dat er veel draagvlak was voor de initiatievenpagina. Wegens succes hebben we bij de tweede ronde de activeringsperiode van de waardebonnen verkort, zodat het programma binnen de gestelde financiële kaders bleef. In het najaar van 2024 werd een uitgebreide evaluatie gedeeld in vorm van een raadsinformatiebrief, waarin de resultaten en toekomstige ontwikkelingen werden toegelicht. Dorpenvisie(s)
Veel dorpen in de gemeente Zevenaar werkten in 2024 hard aan het opstellen van hun dorpenvisie. Onder andere Oud-Zevenaar, Spijk, Angerlo en Pannerden hebben grote stappen gezet. In dit proces hebben de dorpsraden verbinding gelegd met de inwoners, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Door het opzoeken van de samenwerking en het ophalen van de input van inwoners duurde het opstellen van de visies langer dan gepland, waardoor de visies nog niet volledig zijn afgerond 2024. Er wordt verwacht dat er in Q1 2025 twee dorpenvisies worden gediend en functioneren als praatplaat. Deze visies bieden waardevolle inzichten voor de toekomstplanning van de gemeente en blijven een belangrijk aandachtspunt. Armoedebeleid
In 2024 konden onze inwoners nog tot 1 juli een beroep doen op de energietoeslag en het energie/noodfonds. Hier is voor ongeveer € 400.000 (320.000 energietoeslag en 82.000 energie/noodfonds) gebruik van gemaakt. Na 1 juli kon hierop geen aanspraak meer gemaakt worden.
Er is een succesvol symposium gehouden met alle ketenpartners waar de verbinding met elkaar en de versterking van de samenwerking centraal stond.
Ook is er in 2024 een nieuw Beleidsplan Armoede & Schulden opgesteld. Dit Beleidsplan komt eind maart 2025 ter vaststelling in de raad.
Er is een minima-effectrapportage opgesteld door het Nibud. Ook hebben we de inkomensgrens die geldt om in aanmerking te komen voor inkomensondersteunende maatregelen gesynchroniseerd naar 120% v bijstandsniveau, op de individuele inkomenstoeslag na. Dit wordt meegenomen in de herziening van de beleidsregels bijzondere bijstand in 2025.
We zijn verder gegaan met de processen om onze schuldhulpverlening toegankelijker en eenduidiger te maken. We gaan hiermee verder zodat we voldoen aan alle elementen van de basisdienstverlening schuldhulpverlening. | 