Wat hebben we gedaan?

Wij zetten in op het behoud van de leefbaarheid en de economische vitaliteit (als bovenlokaal winkelgebied) van het centrum van Zevenaar. Wij starten samen met centrumondernemers en vastgoedeigenaren met het toekomstbestendig maken van het centrum. Ieder vanuit zijn eigen rol. We zetten in op een eenduidige profilering en het compact maken van het kernwinkelgebied tot een centrumgebied.

We voeren het Actieplan Centrum uit, met als doel het centrum te ontwikkelen tot een compleet, compact en comfortabel winkel-, woon-, werk- en uitgaansgebied. We faciliteren de aanstelling van een centrummanager en professionalisering van de samenwerking tussen ondernemers, vastgoed en gemeente. Daarnaast stellen we met de betrokken partners een marketingstrategie en activiteitenplan op en voeren deze uit. Ook starten we met het opstellen van een plan om het centrum compact te maken: een transformatieplan.

Stand van zaken

Mede door een subsidie van de Provincie Gelderland van € 35.000 hebben we een vervolg gegeven aan het toekomstbestendig maken van het centrum. Samen met de centrummanager, een transformatiemanager, vastgoedeigenaren en ondernemers zetten we in op het compacter maken van het kernwinkelgebied. Dit doen we door het bieden van de mogelijkheid tot het transformeren van winkelpanden aan de randen. Ook bestrijden we de leegstand door actief op zoek te gaan naar nieuwe detaillisten en winkelformules.
We hebben het traject naar een BIZ (Bedrijven Investerings Zone) succesvol doorlopen. In dit collectief zijn zowel vastgoedeigenaren als de ondernemers in het kernwinkelgebied van Zevenaar vertegenwoordigd. Een sterke samenwerking waardoor het werken aan een vitaal toekomstbestendig centrum continuïteit (funding) krijgt.

We voeren de volgende projecten uit:

• Herinrichting van het Raadhuisplein in Zevenaar
In het najaar van 2022 starten we met de uitvoering van de herinrichting van het Raadhuisplein. Oplevering is voorzien in 2023. Dit plein behoudt de functie van evenemententerrein en krijgt een sfeervolle en functionele inrichting. Het ontwerp is in samenspraak met omwonenden en ondernemers gemaakt.

• Herinrichting van de Markt in Zevenaar
Een opwaardering van de openbare ruimte in het centrum biedt veiligheid, comfort en beleving voor de consument. Dit leidt tot meer bezoekers en uitgaven en dus omzet voor de ondernemers. Deze maatregel moet specifiek meer ruimte voor horecaondernemers bieden. De start van de herinrichting is gepland voor uiterlijk 2024.

• Herinrichting van het Muldershof
In 2022 starten we met het maken van een ontwerp voor het Muldershof, samen met omwonenden en ondernemers. We hebben specifiek aandacht voor de verblijfsfunctie van het plein en het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen in het kader van hittestress en klimaatadaptatie.

Stand van zaken

De genoemde pleinen zijn inmiddels nagenoeg geheel heringericht. In 2025 wordt in het voorjaar nog de beplanting aangebracht op het Plein Muldershof en een extra groenelement in de Grietsestraat tegenover het plein.
In 2024 bleek dat ook het Masiusplein groot onderhoud vergt. U heeft hiervoor in de meerjarenbegroting 2025-2028 middelen beschikbaar gesteld. Eind 2024 is begonnen met de planvorming. Het budget dat resteert gebruiken wij in 2025 voor de aanleg van beplanting.

Voorstel raad

Wij stellen voor om het jaar gereed aan te passen naar 2025.

We blijven inzetten op het realiseren van de Fashion Outlet Zevenaar. Deze ontwikkeling levert circa 500 directe arbeidsplaatsen op. We werken aan een positief effect voor de binnenstad. Daarnaast benutten we de FOZ om de regio te promoten. Dit heeft een economische spin-off. Samen met de Regionale Opleidingscentra (ROC’s) leidt de FOZ haar personeel op.

Stand van zaken

Inmiddels is er sprake van een onherroepelijk Tracébesluit ViA15. Dit betekent dat de zekerheid ten aanzien van de realisatie van de nieuwe aansluiting Zevenaar-Oost aanzienlijk groter is geworden. Zoals bekend is een goede ontsluiting van de Fashion Outlet Zevenaar in ieders belang. Als bekend wordt wanneer de realisatie van de ViA15 en dus ook de nieuwe aansluiting Zevenaar-Oost start, zullen naar verwachting vrij snel daarna de gronden aan de Fashion Outlet Zevenaar geleverd worden en gestart worden met de realisatie van de fashion outlet. Op basis van de huidige inzichten is de verwachting dat de gronden dit jaar geleverd worden. De fashion outlet zal op basis van de huidige verwachtingen in 2027 gereed zijn.

Voorstel raad

Kennisnemen van de vertraging en het jaar gereed aanpassen naar 2027.

Om de economische structuur en de positie van Zevenaar te versterken investeren we in toekomstbestendige werklocaties, waar duurzaamheid en mobiliteit onderdeel van uitmaken. Om Hengelder en Tatelaar toekomstbestendig te maken, is onderzocht wat de actuele knelpunten zijn. Alternatieve invullingen worden hierbij ook afgewogen. Denk aan de mogelijkheid van transformatie naar een woongebied.
Samen met ondernemersvereniging Lindus voeren we gesprekken met ondernemers. De inzet is gericht op het vergroten van de organisatiegraad en het opstellen en uitvoeren van maatregelen. Voor de uitvoering van de maatregelen dienen we een subsidieaanvraag bij de provincie in.

Stand van zaken

De afgelopen jaren zijn we samen met een stuurgroep van ondernemers en Lindus actief aan de slag gegaan om een vereniging voor Hengelder en Tatelaar op te richten. De gemeente was trekker in het geheel. De vereniging staat inmiddels en is 16 januari 2025 officieel opgericht. Hiermee voldoen we aan de eisen van o.a. de provincie waarbij een organisatiegraad één van de voorwaarde is voor het verkrijgen van subsidies. Met een aanbestedingsprocedure is een parkmanager voor één jaar geselecteerd met uitzicht op vervolg. De helft van de kosten wordt gesubsidieerd door de provincie, de andere helft door de gemeente. De tweede Dag van Hengelder en Tatelaar is georganiseerd waar ondernemers en vastgoedeigenaren samen komen om over de toekomst van beide bedrijventerreinen te praten. Vanuit de gemeente wordt het groen- en verkeersplan opgesteld en is gestart met het ontwerp van de Edisonstraat.

Voorstel raad

Het jaar van realisatie van dit resultaat is bepaald op 2024. Wij stellen voor om dit aan te passen naar 2025.

De arbeidsmarkt is uit balans. Er zijn voldoende vacatures, met name in de horeca, zorg, techniek en ICT. Geschikte en beschikbare werknemers zijn lastig te vinden. Vanuit onze rol als gemeente gaan wij in gesprek met partners zoals de Liemerse Ambassade, Groene Metropoolregio, ondernemersverenigingen, onderwijs- en andere kennisinstellingen, Regionale Sociale Dienst de Liemers (RSD) en het werkgeversservicepunt (WSP).

We stimuleren om personeel op te leiden, om te scholen en/of om geschikte opleidingen en werkervaringsplaatsen (stages) aan te bieden en inzet van arbeidsmigranten te faciliteren. We leggen hierbij de nadruk op techniek- en talentonderwijs en hebben oog voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en inclusief werkgeverschap.

Stand van zaken

In regionaal verband zijn wij betrokken bij de uitvoering van de Human Capital Agenda. The Economic Board coördineert de uitvoering hiervan. Speerpunten zijn Leven Lang Ontwikkelen voor iedereen, aantrekken en behouden van talent en activeren onbenut arbeidspotentieel. Ook werken we via de Liemerse Ambassade (vervolg op Techniekpact) en de Liemers Economische Visie (binnen het speerpunt maakindustrie) aan een arbeidsmarkt die meer in balans komt. Onze rol als lokale overheid is het verbinden van kennisinstellingen met ondernemers om te verkennen waar kansen liggen om potentieel talent en in de regio op leiden en te behouden.

In 2020 is de Liemerse Ambassade opgericht. De Liemerse Ambassade is het knooppunt in het regionaal economisch netwerk. Deze netwerkorganisatie helpt projectideeën te realiseren van Liemerse inwoners en bedrijven. Dat doen ze door krachten van ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen, overheid en inwoners te verbinden, talenten te ontwikkelen, middelen te verwerven en de resultaten aan het hele land te laten zien. De meerwaarde van deelname is meer samenhang realiseren tussen verschillende gebieden en vergroten van de structurele samenwerking om de economische kracht in de Liemers te versterken. Met name op de arbeidsmarktproblematiek en uitvoering van de Liemers Economische Visie speelt de Liemerse Ambassade een rol.

Stand van zaken

De belangrijkste projecten van de Liemerse Ambassade in 2024 zijn de uitvoering van de Liemerse Economische Visie, het penvoerderschap in het LEADER-project en samen met de agrarische sector werken aan een Agrarische Agenda en de oprichting van een netwerkorganisatie. Binnen het LEADER-project nemen we bestuurlijk en ambtelijk deel aan de Locatie Actie Groep. Belangrijkste taak van deze groep is het beoordelen van de binnengekomen initiatieven of zij in aanmerking komen voor een financiële bijdrage. Inmiddels hebben 5 initiatieven uit de gemeente Zevenaar een positief advies gekregen om een subsidieaanvraag in te dienen. Een externe projectleider begeleidt het project en bewaakt de hieruit voortkomende acties. LEADER loopt nog t/m 2027.

Regionale samenwerking is belangrijk om doelstellingen te behalen die wij niet op lokale schaal kunnen bereiken. Binnen het programma Productieve Regio stimuleren we het ondernemerschap in het MKB en versterken we de arbeidsmarkt door uitvoering van de Human Capital Agenda. Ook richten we ons op doorontwikkeling van de clusters Health & Hightech en Energy en zorgen we voor toekomstbestendige werklocaties. We zorgen er tenslotte voor dat de logistiek in onze regio kan verduurzamen, aangezien dit een belangrijke randvoorwaarde is voor een gezond economisch klimaat.

Stand van zaken

In 2024 hebben we de tweejaarlijkse Ondernemerspeiling uitgevoerd. De resultaten nemen we mee in het verbeteren van de dienstverlening naar ondernemers. De resultaten hebben we verwerkt in de Monitor economie en toerisme, die in 2024 voor de 2e keer uitkwam. Projecten die we uitvoeren zijn het toekomstbestendig maken van Tatelaar/Hengelder. Hier is een vereniging door ondernemers opgericht die zich hiermee gaat bezighouden. Daarnaast hebben we een subsidie vanuit de provincie en VNO NCW binnengehaald om te starten met het organiseren van een ondernemerscollectief op bedrijventerrein Halve Maan in Lobith. Dit is de start van het toekomstbestendig maken van deze werklocatie.

We blijven werken aan de uitvoering van de Economische Agenda Zevenaar. We zetten in op meer werkgelegenheid, meer ruimte voor ondernemerschap en meer samenwerken als partners in business. Vermindering van regeldruk en verbetering van de dienstverlening aan ondernemers door de gemeentelijke organisatie zijn hiervoor belangrijke resultaten. We verbeteren onze dienstverlening onder meer door het inrichten van een speciaal ondernemersloket. Door uitvoering van een tweejaarlijkse ondernemerspeiling meten we het effect van de verbetering. In het kader van ruimte voor ondernemerschap gaan we aan de slag met het toekomstbestendig maken van bedrijventerrein in Lobith en/of Giesbeek, afhankelijk van de organisatiegraad op het terrein. Om de uitvoering van de Economische Agenda te bewaken, stellen we een Economische Monitor op.

Stand van zaken

In 2024 hebben we de tweejaarlijkse Ondernemerspeiling uitgevoerd. De resultaten nemen we mee in het verbeteren van de dienstverlening naar ondernemers. De resultaten hebben we verwerkt in de Monitor economie en toerisme, die in 2024 voor de 2e keer uitkwam. Projecten die we uitvoeren zijn het toekomstbestendig maken van Tatelaar/Hengelder. Hier is een vereniging door ondernemers opgericht die zich hiermee gaat bezighouden. We hebben een subsidie vanuit de provincie en VNO NCW binnengehaald om te starten met het realiseren van een organisatievorm op bedrijventerrein Halve Maan, met als uiteindelijke doel het terrein op te knappen en te verduurzamen. We werken in het centrum aan transformatie van winkelpanden aan de randen van het kernwinkelgebied naar andere vormen van dienstverlening of wonen. We hebben een positieve draagvlakmeting georganiseerd om te starten met een Bedrijveninvesteringszone (BIZ) in het centrum voor, die in 2025 start. Deze vervangt de reclamebelasting.  

In 2020 zijn we gestart met de uitvoering van de Liemers Economische Visie, samen met de gemeenten Doesburg, Duiven, Montferland en Westervoort. Speerpunten zijn maakindustrie, logistiek, vrijetijdseconomie en detailhandel. In 2022 ronden we de eerste fase af en stellen we een nieuw uitvoeringsprogramma 2023-2026 op. Deze voeren we samen met de Liemerse gemeenten, ondernemers en onderwijsinstellingen binnen de Liemerse Ambassade uit.

Stand van zaken

In 2024 is de Liemerse Ambassade gestart met de uitvoering van de Liemerse Economische Visie 2024-2026. Voor het speerpunt logistiek sluiten we ons aan bij de activiteiten van Logistics Valley. Voor vrijetijdseconomie blijven we inzetten op de marketingcampagne "Kijk verder in de Liemers", maar met meer aandacht voor retail en de Duitse bezoeker dan voorheen. Voor versterking van de maakindustrie is een intensievere samenwerking met ondernemers en kennisinstellingen de doelstelling. In het kader hiervan zijn we een onderzoek gestart om te komen tot een Liemerse onderwijs-arbeidsmarkt tafel, op verzoek van de Liemerse ondernemers. De eerste tafel moet in de eerste helft van 2025 plaatsvinden.

We werken mee aan het opstellen van een landbouwvisie, waarvan de coördinatie bij de Liemerse Ambassade ligt. Uit deze visie blijkt wat agrariërs nodig hebben in de Liemers om toekomstbestendig te kunnen boeren. Multifunctioneel ruimtegebruik, ruimte voor nevenfuncties, lokale producten (korte ketens), belangenafweging en regelgeving bij duurzame energiebronnen en duurzame bedrijfsvoering kan in deze visie een plek krijgen. Vervolgens worden deze vertaald in onze ruimtelijke plannen.

Op 9 april 2024 heeft er een tweede bijeenkomst plaatsgevonden in PLOK, georganiseerd door Liemerse Ambassade (LA). Tijdens deze avond is voor de deelgebieden 't Broek, Azewijn (Montferland) en Gelders Eiland opgehaald wat agrariërs willen. Vervolgens is door PGLD een uitvraag opgesteld voor LA om een eerste verkenning uit te voeren voor 't Broek. Dit verkenningsrapport met de landbouwvisie is opgeleverd. De komende jaren wordt bekeken hoe deze landbouwvisie vertaald gaat worden in onze ruimtelijke plannen.

Voorstel raad

Wij stellen voor dit resultaat af te sluiten.

Beleidsindicatoren

Het aantal banen en woningen is in de gemeente Zevenaar niet volledig in balans. Vanuit de geplande woningbouw opgave is het zaak om ook ruimte voor economie goed te borgen. Een gezonde economie draagt, net als een gezonde leefomgeving en een inclusieve samenleving, bij aan de brede welvaart. Voor het versterken van de lokale economie zetten we onder andere in op de uitbreiding van bedrijventerrein 7Poort. De voorkeur heeft het om het woon-werkverkeer zo beperkt mogelijk te houden. Naar verwachting vindt dit pas vanaf 2028 plaats. Naar verwachting stijgt de komende jaren het aantal woningen sterker dan het aantal banen.

De gemeente Zevenaar volgt de provinciale en landelijke trend. Het aantal vestigingen ten opzichte van de inwoners in de leeftijdscategorie 15 t/m 64 jaar stijgt. Oorzaak hiervoor is het relatief grote aantal oprichtingen en het beperkt aantal faillissementen. De verwachte stijging zet wel door, maar niet zo fors als in 2023.